Επανάληψη Παπαδιαμάντη

 

 

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ  ΦΥΛΛΑ

ΓΙΑ  ΤΟΝ   ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ

 

 

Α) Ερωτήσεις εισαγωγής

 

  1. Ποια είναι η σχέση συγγραφέα και αφηγητή στο συγκεκριμένο διήγημα ; (σ. 159 : « μια σειρά ... εμπειρίας» )
  2. Ποια στοιχεία δίνουν εσωτερική ένταση και συνοχή στο κείμενο ; (σ. 159 : « Ο αδιαπραγμάτευτος ... στο κείμενο» )
  3. Ποια στοιχεία της ρομαντικής σχολής εντοπίζονται στον Παπαδιαμάντη, μολονότι γενικά χαρακτηρίζεται ως ηθογράφος- ρεαλιστής; (σ. 342 : « Τα διηγήματα ... ανέφικτος έρωτας» )
  4. Τι ρόλο παίζει η φύση στα διηγήματα του Παπαδιαμάντη ; (σ. 343 : «Νομίζω πως...του ανθρώπου)
  5. Τι ερμηνείες μπορούν να δοθούν συνολικά στο μύθο του «Ονείρου στο Κύμα»; (σ. 346-347 : «Μια πρώτη ερμηνεία...και στην τεχνητή»)

 

 

Β) Ερωτήσεις εξάσκησης στη σύνθεση υλικού

 

  1. Να εντοπίσετε και να σχολιάσετε στη σελ. 163 εκείνη την ιδιότυπη σύνθεση ρομαντικής φυσιολατρίας και ορθόδοξου χριστιανικού βιώματος που μόνο ένας «κοσμοκαλόγερος» θα μπορούσε να επιτύχει.
  2. Απόσπασμα σελ. 166-168 : «Μίαν ημέραν...πετμέζι» .

      Στο προαναφερθέν απόσπασμα να αναδείξετε ερμηνευτικά τα  «αρκαδικά» στοιχεία που  αποτελούν τη ραχοκοκκαλιά του μύθου του  διηγήματος.

  1. Ο Παπαδιαμάντης στη νουβέλα του «Χρήστος Μηλιόνης» αποφαίνεται σχετικά με την ανθρώπινη φύση:

«Αλλά τα όρια της αρετής και της κακίας είναι τοσούτον δυσδιάκριτα εν τη ανθρωπίνη φύσει, ώστε οι νεώτεροι εκ των φιλοσοφούντων είχον δίκαιον να ανακηρύξωσιν ως όλως ανωφελή και αυτήν (=την ίδια) την ψυχολογίαν, κατόπιν της μεταφυσικής.»

Πώς επιβεβαιώνεται η παραπάνω κρίση με την αμφιταλάντευση του ήρωα – αφηγητή μεταξύ αγιότητας και φιληδονίας στα αποσπάσματα :

-σελ. 174 : «Δεν δύναμαι...να βελάζη»

-σελ. 177 : «Είδα το εύμορφον...όνειρόν του»

 

 

 

 

 

 

Γ) Ερωτήσεις εξάσκησης στη συνοπτική ερμηνεία μίας φράσης (με όριο λέξεων)

 

  1. σελ. 170 : «Ησθανόμην γλύκαν...και δροσώδους» . Να σχολιασθεί σύντομα (80-100 λέξεις) το περιεχόμενο της φράσης
  2. σελ. 172 : «Αυτή δε θ’ αργήση...κρημνόν μου» . Να σχολιάσετε σύντομα τη λειτουργία των συμβόλων του μονοπατιού και του κρημνού μέσα στο διήγημα
  3. σελ. 177 : «Ποτέ δεν ησθάνθην...όνειρόν του» . Να σχολιάσετε σύντομα το περιεχόμενο της φράσης (100-120 λέξεις)

 

 

Δ) Σύγκριση με παράλληλο κείμενο

 

Λάμπρος Πορφύρας - Δέηση γιὰ τὴν ψυχὴ τοῦ Παπαδιαμάντη

Χριστέ μου, δόστου τὴ χαρά, τὴ μόνη ποὺ μποροῦσε 
νὰ σοῦ ζητήσῃ ἀπάνω ἐκεῖ νοσταλγικὰ ἡ ψυχή του. 
κάνε τὸ θάμμα κι ἄσε τον νὰ ζήσῃ ὅπως ἐζοῦσε 
σὲ μία μεριὰ πού, τάχατες, νὰ μοιάζῃ τὸ νησί του.
Νἆναι τὰ βράχια στὸ γκρεμὸ βαθιὰ κουφαλιασμένα, 
νἄχῃ σωριάσει ἡ θάλασσα στὴν ἀμμουδιὰ τὰ φύκια, 
κι ἀράδα-ἀράδα στὸ γιαλὸ δεμένα, ἀποσταμένα, 
νὰ σιγοτρίζουν τὰ φτωχὰ σκιαθίτικα καΐκια. 
Νἆναι οἱ νησιώτισσες οἱ γριές, κ᾿ οἱ νιές, οἱ πεθαμένες 
αὐτὲς ποὺ τὶς θλιμμένες τους μᾶς ἔλεγε ἱστορίες - 
νὰ γνέθουν τὸ λινάρι οἱ γριὲς στὴν πόρτα καθισμένες, 
καὶ δίπλα στὰ παράθυρα ν᾿ ἀνθίζουν οἱ γαζίες. 
Κ᾿ ὕστερα ἀκόμα νἆναι ἐλιές, καὶ νἆναι κυπαρίσσια,
σκυμμένα νἆναι καὶ τὸ φῶς τ᾿ ἀχνὸ νὰ προσκυνᾶνε,
νὰ τόνε περιμένουνε στὸν κάμπο τὰ ξωκκλήσια 
Καὶ τὴν καμπάνα τους μακρυὰ οἱ ἀγγέλοι νὰ χτυπᾶνε. 
Δόστου, Χριστέ μου, τὴ στερνὴ χαρὰ νὰ ἰδῇ καὶ πάλι 
τὴ γνώριμή του τὴ ζωὴ κοντὰ στ᾿ ἀκροθαλάσσι! 
Ἄχ, ἔτσι ἀθῴα, κ᾿ ἔτσι ἁπλὰ κι ἁγνὰ τὴν εἶχε ψάλει, 
ποὺ τῆς ἀξίζει ἐκεῖ ψηλὰ μαζὶ μ᾿ αὐτὸν ν᾿ ἁγιάσει.

 

 

Ο Πορφύρας παρακαλεί το Θεό να μεταφέρει , τρόπον τινά, στον Παράδεισο ένα κομμάτι από την αγαπημένη ανθρωπογεωγραφία του Σκιαθίτη συγγραφέα, για να αγάλλεται η ψυχούλα του αιωνίως. Βρείτε τα πρόσωπα και τα τοπία που αναφέρει ο ποιητής και αναζητήστε τα αντίστοιχά τους στο «Όνειρο στο Κύμα».